Moğol atları, binlerce yıldır Orta Asya bozkırlarının vazgeçilmez simgelerinden biridir. Sadece bir ulaşım aracı değil, aynı zamanda savaşlarda, günlük yaşamda ve kültürel ritüellerde önemli rol oynamışlardır. Cengiz Han’ın imparatorluğunu kurarken en büyük güçlerinden biri bu dayanıklı atlar olmuştur. Günümüzde Moğolistan’ın kırsal yaşamında önemli yere sahip olmaya devam ediyorlar. İşte en ilginç bilgiler.
Fiziksel özellikleri dikkate değer
Ortalama 120–140 cm cidago yüksekliğine sahip olmalarına rağmen son derece dayanıklıdırlar. ‘Cidago yüksekliği’ bir atın yerden omuz başına (boyunla sırtın birleştiği en yüksek nokta) kadar olan mesafesi demektir. Sert iklim koşullarına uyumludurlar. Sıcak yazlara, dondurucu soğuk kışlara ve kurak bozkır şartlarına adapte olabilmişlerdir. Nesiller boyu sert yaşam koşullarında hayatta kalanlar çoğaldığından, tür olağanüstü dirençlidir.
Oldukça dayanıklılar
Moğol atları, uzun mesafeleri az yiyecek ve suyla kat edebilme yetenekleriyle tanınır. Bir Moğol atı günde yaklaşık 60–80 kilometre yol alabilir. Bu özellik, göçebe hayat süren Moğollar için tarih boyunca hayati önem taşımıştır.
Çoban kültüründeki yeri
Moğolistan’da atlar yalnızca binek değil, aynı zamanda süt kaynağıdır. Kısrak sütü fermente edilerek “airag” adı verilen geleneksel içki yapılır. Çocuklar çok küçük yaşta at binmeyi öğrenir. At kültürü Moğol kimliğinin merkezindedir. Törenlerde, şenliklerde ve özellikle Naadam Festivali’nde at yarışları önemli bir yer tutar.
Savaşların olmazsa olmazı
Cengiz Han’ın orduları, Moğol atlarının gücü sayesinde kıtalar arası seferler düzenleyebilmiştir. Küçük boyları sayesinde atlı askerler uzun süre eyer üzerinde kalabilmiş, hızlı manevra yapabilmiş ve gerektiğinde atlarını yiyecek ya da süt kaynağı olarak kullanabilmiştir.
Sürü halinde yaşarlar
Moğol atları yılın büyük bölümünü açık arazide geçirir. Genellikle vahşi sürüler halinde dolaşırlar ve doğal ortamda beslenirler. Bu da onların özgürlüklerine düşkün, güçlü içgüdülere sahip olmalarını sağlamıştır.
Modern dönemdeki yeri
Bugün Moğolistan’da yaklaşık 3 milyondan fazla at olduğu tahmin edilmektedir. Bu sayı ülke nüfusuna neredeyse eşittir. Geleneksel yaşam biçimini sürdüren göçebeler için hâlâ en güvenilir ulaşım aracı konumundadır. Ayrıca turizmde, kültürel mirasın tanıtılmasında da önemli rol oynamaktadır.
Dünya'nın Dört Bir Yanı yeni sezonuyla Salı 20:30'da DMAX'te.
Moğolistan bölümünü hemen izle,
Tüm bölümler için buraya tıkla.
